Naukowa przygoda „W krainie Narnii”

Druga edycja obozu naukowego już za nami. Zapraszamy na chwile wspomnień o tych fantastycznych dniach…
W tym roku naszym celem było poznanie osobliwości przyrodniczych dwóch sudeckich parków narodowych – Gór Stołowych i Karkonoskiego. Zachwyceni wrażeniami ubiegłorocznych uczestników wyjazdu, bez wahania zdecydowaliśmy się na udział w wyprawie o tajemniczej nazwie „W kranie Narnii”. W dniu 27/28.09.2017 do „krainy Narnii” wyruszyło 35 uczniów z klas: 1A, 1B, 1C, 2B, 2C, 3C pod opieką nauczycieli: p. K. Ossowskiej, p. A. Cencory, p. D. Skury i p. B. Wójcik.
Wszyscy punktualnie stawili się na miejscu zbiórki i pełni euforii w bardzo dobrych nastrojach o północy wyjechaliśmy w kierunku Kudowej – Zdrój.
O poranku dotarliśmy na miejsce i trochę zaspani, udaliśmy się na pierwsze zajęcia do Ekocentrum Parku Narodowego Gór Stołowych w Kudowej. Tam, mimo zmęczenia podróżą, wysłuchaliśmy wykładu i obejrzeliśmy prezentację multimedialną o historii, budowie oraz florze i faunie Gór Stołowych. Zwiedziliśmy też nietypowe „Muzeum Żaby” prezentujące bogatą kolekcję eksponatów – przedmiotów codziennego użytku przypominających kształtem żaby, m.in. długopisy, koszulki, pluszowe maskotki, breloczki, kubki itp. Ideą powstania tego muzeum było zwrócenie uwagi na potrzebę czynnej ochrony płazów żyjących w Górach Stołowych.

Kolejnym punktem naszej wyprawy były zajęcia terenowe – przejście z przewodnikiem ścieżką edukacyjną w kierunku najwyższego szczytu Gór Stołowych – na Szczeliniec Wielki (919m n.p.m.). Doszliśmy tam malowniczą trasą, pokonując ponad 650 kamiennych schodów. Piękne widoki jakie roztaczały się przed nami z tarasów widokowych na szczycie, wynagrodziły trud wspinaczki. W drodze powrotnej, rozkoszując się kolorami jesieni, podziwialiśmy przepiękne, majestatyczne formy skalne wyrzeźbione przez Naturę o kształtach podobnych do ludzi i zwierząt- „Małpoluda”, „Wielbłąda”, „Mamuta”, „Słonia”, „Kwokę” i wiele innych – w końcu nie bez powodu Park Narodowy Gór Stołowych jest jedynym parkiem w Polsce, który powstał dla ochrony przyrody nieożywionej. Nie obeszło się bez licznych sesji fotograficznych, a sprzyjała im rewelacyjna pogoda. Następnie pojechaliśmy do Kaplicy Czaszek, która napełniła nas refleksją nad kruchością ludzkiego życia. To niezwykły zabytek sakralny- jedyne w Polsce ossuarium. Ściany i sklepienie wnętrza kaplicy pokrywa około 3 tysięcy ciasno ułożonych czaszek i kości ludzkich, ofiar wojen i epidemii. Przed wejściem do kaplicy stoi pomnik, gdzie w trzech językach (polskim, niemieckim i czeskim) widnieje znamienny napis „Ofiarom wojen ku upamiętnieniu, a żywym ku przestrodze”.

Kolejną atrakcją tego dnia był Narodowy Rezerwat Przyrody „Skały Adrszpasko-Teplickie”. Po przekroczeniu granicy polsko-czeskiej udaliśmy się do Adrspach czyli Skalnego Miasta. Naszą wędrówkę rozpoczęliśmy od malowniczego, szmaragdowego jeziora (miejsca dawnej piaskarni) otoczonego różnobarwną roślinnością. Dalej, kierując się zielonym szlakiem, podziwialiśmy potęgę Natury, zachwycając się monumentalnymi formami skalnymi zbudowanymi z piaskowca płytowego. Stumetrowe i większe skalne ściany czy rzeźby np. „Głowa Cukru” czy  „Dzban” sprawiały niesamowite wrażenie. Przez słynną Gotycką Bramę weszliśmy do labiryntu ostańców skalnych przeciskając się szczelinami i pokonując wiele schodów, dotarliśmy do groty z wodospadem, gdzie na nasze zawołanie Duch Gór – Karkonosz „dał nam wody”. Urok i baśniowy klimat tego miejsca docenił Andrew Adamson-reżyser brytyjskiej produkcji „Opowieści z Narnii”- niektóre ujęcia filmowe stąd właśnie pochodzą. Wędrując między majestatycznie wznoszącymi się skalnymi blokami skał, szumem spadającej z wysoka, szemrzącej w potokach wody poczuliśmy się przez chwilę jak prawdziwi bohaterowie słynnej powieści C.S.Lewisa… Pełni wrażeń po tej urokliwej wędrówce przejechaliśmy na miejsce zakwaterowania do Karpacza.
Zregenerowawszy siły rozpoczęliśmy kolejny dzień, a ten wymagał od uczestników sporo wysiłku… O poranku odwiedziliśmy jedyny w Polsce Leśny Bank Genów Kostrzyca u podnóża Śnieżki w Miłkowie, gdzie uczestniczyliśmy w warsztatach edukacyjnych. LBG to współczesna „Arka Noego” – ośrodek, który gromadzi i przechowuje zasoby genowe (w postaci nasion) lasotwórczych gatunków drzew, krzewów i roślin runa leśnego z całej Polski – również ze Strzyżowa. Nasiona są przechowywane w szczelnie zamkniętych pojemnikach. Czas przechowywania uzależniony jest od gatunku i może trwać od 5 do 30 lat. Pojemniki z nasionami są przechowywane w komorach chłodniczych w temp. od -10oC do -20oC , a niektóre w warunkach kriogenicznych w ciekłym azocie w temp. -196oC . Tak zabezpieczone nasiona nie tracą swojej żywotności. Działania te mają na celu ochronę różnorodności biologicznej na rzecz trwałego zachowania bogactwa otaczającego nas środowiska przyrodniczego. Zajęcia w LBG odbywaliśmy pod okiem pani przewodnik, która zapoznała nas z wyposażeniem tego miejsca oraz opowiadała o znaczeniu i zadaniach banku genów w ochronie ex situ, a także o szczepionce mikoryzowej, w której produkcji specjalizuje się ośrodek. W ramach zajęć praktycznych mieliśmy okazję samodzielnie przygotować preparaty mikoryzowe i obejrzeć je pod mikroskopem. Następnie odbyliśmy zajęcia terenowe w Arboretum, czyli miejscu kolekcjonowania drzew i krzewów, gdzie dodatkowo zapoznaliśmy się z budową i działaniem hydrobiologicznej oczyszczalni.
Kolejnym punktem tego dnia była Śnieżka. Ambitnie, nie korzystając z wyciągu krzesełkowego, czerwonym szlakiem ruszyliśmy w stronę najwyższego szczytu Karkonoszy i całych Sudetów (1603 m n. p. m.) Pomimo trudnej i wymagającej drogi dobre humory nas nie opuszczały i tak po ok. 4-godzinnej wspinaczce, rozkoszując się niesamowitymi widokami po drodze, dumni z siebie, dotarliśmy na szczyt. Roztaczające się stąd widoki zapierały dech w piersiach i rekompensowały trud wyprawy. Niestety nie udało się nam wejść do Obserwatorium Meteorologicznego IMiGW, które tam się znajduje, ponieważ było nieczynne. Odwiedziliśmy natomiast starą, drewnianą kaplicę św. Wawrzyńca – patrona przewodników sudeckich i ratowników GOPR. Po odpoczynku i zregenerowaniu sił, ruszyliśmy w drogę powrotną malowniczym Szlakiem Jubileuszowym. Tak dotarliśmy do urokliwego miejsca – Kotła Małego Stawu przy schronisku Samotnia. Cały czas towarzyszyła nam przepiękna pogoda, więc pamiątkowym zdjęciom nie było końca. Ostatnim zwiedzanym tego dnia obiektem była świątynia Wang w Karpaczu - relikt z listy UNESCO, unikatowy zabytek skandynawskiej architektury sakralnej, pochodzący z XII wieku. Przeniesiony z Norwegii w 1842roku, zbudowany z sosnowych bali bez użycia gwoździ, dziś jest ewangelickim parafialnym kościołem. Na przykościelnym cmentarzu, skąd rozciąga się piękny widok na Kotlinę Jeleniogórską i Karkonosze, złożono prochy m.in. Henryka Tomaszewskiego-twórcy Wrocławskiego Teatru Pantomimy i poety Tadeusza Różewicza. Tak upłynął nam pełen wrażeń dzień drugi dzień wyprawy.
Ostatni dzień obozu rozpoczęliśmy śniadaniem i przejazdem do Wrocławia, gdzie głównym celem były zajęcia w Afrykarium-Oceanarium Wrocławskiego Ogrodu Zoologicznego. Misją tego centrum edukacyjnego - najstarszego w Polsce ZOO o powierzchni 33 hektarów, jest zachowanie różnorodności biologicznej dla przyszłych pokoleń poprzez ochronę gatunków zagrożonych wyginięciem. Wrocławski Ogród Zoologiczny daje schronienie ok.12 tysiącom zwierząt, które reprezentowane są przez prawie 1200 gatunków. Szczególną atrakcją tego zoo jest Afrykarium - pierwsze oceanarium w Polsce działające od 2014 roku. Jest to unikatowy na skalę światową kompleks prezentujący różne ekosystemy związane ze środowiskiem wodnym Czarnego Lądu. W 21 akwariach i basenach o pojemności 15000000 litrów wody prezentowane są zwierzęta zamieszkujące plażę i rafę koralową Morza Czerwonego, rzekę Nil, krainę Wielkich Rowów Afrykańskich, głębię Kanału Mozambickiego, plaże Wybrzeża Szkieletów i dżunglę dorzecza Kongo. Zachwycił nas bajecznie kolorowy świat podwodnej Afryki z ok. 250 gatunkami ryb, uchatek, manatów, żółwi, meduz, krokodyli i hipopotamów. Oprócz osobliwości fauny wodnej Czarnego Lądu podziwialiśmy też inne ciekawe zwierzęta lądowe, np. niezwykłe gryzonie golce, mrówniki, dikdiki - najmniejsze antylopy świata, pandę małą, słonia indyjskiego i wiele, wiele innych. Na uwagę zasługują nowoczesne rozwiązania architektoniczne Ogrodu – niezwykła infrastruktura zapewniająca przebywającym tam zwierzętom warunki życia zbliżone do naturalnych. Po zakończonych zajęciach w zoo udaliśmy się przez słynny Most Tumski na jesienny spacer po wrocławskim rynku. Był to ostatni punkt bardzo bogatego programu naszego wyjazdu.

Wyprawa do krainy Narnii dostarczyła nam wielu wrażeń, nowych wiadomości i umiejętności. Była fantastyczną okazją do poszerzenia wiedzy z zakresu nauk przyrodniczych. Zdecydowanie polecamy tego rodzaju formę edukacji – do zobaczenia za rok! Natomiast aby ta świeżo nabyta wiedza nie uleciała zbyt szybko, otrzymaliśmy zadanie domowe – na podstawie wykonanych zdjęć i zebranych informacji, wykonaj prezentację multimedialną na jeden z poniższych tematów:

W krainie Narnii - krótka dokumentacja wydarzeń.
Szlakiem Parku Narodowego Gór Stołowych.
Karkonoski Park Narodowy.
Leśny Bank Genów Kostrzyca – współczesna „Arka Noego”.
Afrykarium Wrocławskiego Ogrodu Zoologicznego.

Prezentacje stanowią załącznik do sprawozdania.
Zapraszamy do lektury!